Phì đại tuyến vú nam giới (gynecomastia) là tình trạng phì đại, quá phát lành tính tuyến vú của nam giới, làm cho vú to như ở nữ giới. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào nhung thường xảy ra ở ba thời điểm: tuổi dậy thì, tuổi trưởng thành và người cao tuổi. Phì đại tuyến vú ở tuổi dậy thì là phát triển sinh lý, ở tuổi trưởng thành và người cao tuổi mới thực sự là bệnh lý.
Nguyên nhân gây phì đại tuyến vú là do tình trạng mất cân bằng giũa estrogen và androgen (hormone giới tính) trong tác động tới tuyến vú như: trong các bệnh về tinh hoàn, các khối ung thư (ung thư dạ dày, ung thư phổi…), các hội chứng có liên quan đến rối loạn tình dục (Klinefelter, đồng tính nam…), do thuốc (thuốc tránh thai, digitalis, cimetidine, diazepam, spinorolacton...), béo phì, do căng thẳng trong cuộc sống …
Biểu hiện của bệnh như tuyến vú to ra, có thể 1 hoặc 2 bên, lúc đầu nhỏ, sau to dần; có cảm giác đau – căng tức nhẹ tuyến vú… Khám thực thể có thẻ thấy tuyến vú to lan tỏa, mật độ chắc, ranh giới tương đối rõ, ấn đau nhẹ, da trên tuyến vú và núm vú bình thường.
Các xét nghiệm để chẩn đoán và loại trừ ung thư vú như siêu âm tuyến vú, chọc sinh thiết hút tế bào bằng kim nhỏ… tuy nhiên cũng cần tìm các triệu chứng của các bệnh gây mất cân bằng hormone giới tính như viêm tinh hoàn, cường giáp…
Các trường hợp phì đại tuyến vú sinh lý ở tuổi dậy thì thì không cần điều trị, chỉ cần theo dõi. Trường hợp này chỉ cần điều chỉnh chế độ ăn uống và tập thể dục là đủ. Chỉ điều trị với trường hợp phì đại tuyến vú ở người trưởng thành và người cao tuổi. Các chỉ định điều trị ngoại khoa bao gồm: thời gian bị bệnh > 1 năm, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của bệnh nhân hoặc nghi ngờ ác tính hóa…
Ngày 21 tháng 10 năm 2021, khoa Ngoại tổng hợp (B3) tiến hành phẫu thuật thành công bệnh nhân phì đại tuyến vú 2 bên.
Bệnh nhân Lê Văn T. Sinh năm 1998 – 21 tuổi. Nam. Mã hồ sơ 2110190217. Ngày vào viện: 20/10/2021. Phẫu thuật ngày 21/10/2021. Ra viện ngày 28/10/2021.
Theo bệnh nhân kể, bệnh biểu hiện nhiều năm nay, từ khi dậy thì, tuyến vú 2 bên phì đại tăng dần, không sưng – nóng – đỏ - đau; các biểu hiện giới tính năm vẫn bình thường, tuy không đau nhưng mất thẩm mỹ và tâm lý e ngại khi sinh hoạt hàng ngày với các bạn cùng trang lứa.
Bệnh nhân được làm các xét nghiệm cơ bản để chẩn đoán bệnh và phân biệt với các bệnh lý khác vùng ngực như x-quang ngực thẳng, siêu âm phần mềm, chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm….
Ca phẫu thuật tiến hành thuận lợi. Bệnh nhân được theo dõi sau mổ 01 tuần mà không có biến chứng gì. Hiện tại bệnh nhân đã ra viện và hẹn tái khám khi có bất thường.
Hình 1: Trước phẫu thuật
Hình 2: Tổ chức tuyến vú cắt bỏ
Hình 3: Sau mổ
Khoa Ngoại tổng hợp bệnh viện 19-8 với các bác sỹ được đào tạo chuyên ngành lồng ngực – mạch máu sẵn sàng nhận và điều trị ngoại khoa bệnh lý phì đại tuyến vú và các bệnh lý khác của tuyến vú như áp xe tuyến vú, ung thư vú, tuyến vú phụ…
_BS. Thành – Khoa Ngoại tổng hợp_
